Διάβασα την συλλογή διηγημάτων επιστημονικής φαντασίας Η Εκπνοή τού Ted Chiang το περασμένο καλοκαίρι. Μοιραία, είπα να διαβάσω και την πρώτη του συλλογή, κατά κοινή ομολογία καλύτερη από την δεύτερη, Stories of our life and others. Την διάβασα λοιπόν στα εγγλέζικα (Picador, 338 σ., 2020), καθώς έχει εξαντληθεί στα ελληνικά (Ιστορίες της Ζωής σου, Κέδρος, 2016), και σας την παρουσιάζω εδώ. Πάμε.
Για τον Ted Chiang θα αναφέρω επιγραμματικά ότι πρόκειται περί ενός ανθρώπου κοντά στις τελευταίες εξελίξεις ευρέους φάσματος επιστημών, από την φυσική και την βιολογία έως την πληροφορική. Περισσότερα για τον Chiang θα βρείτε στο άρθρο μου για την Εκπνοή εδώ. Αυτό που κάνει ο Chiang στα διηγήματά του είναι η εξερεύνηση θεμελιωδών ερωτημάτων όχι μόνο του επιστημονικού κόσμου αλλά και της ανθρωπότητας εν γένει. Μερικές από τις αγαπημένες του θεματικές είναι η ύπαρξη ελεύθερης βούλησης, η ύπαρξη θεού και η σχέση μας με αυτόν, το αν είμαστε μόνοι στο σύμπαν, και το πώς η τεχνολογία αλλάζει τις ζωές μας. Λογοτεχνικά οι ιστορίες του Chiang δεν είναι ακριβώς άρτιες: άλλες φαίνονται ανιαρές, σε άλλες το τέλος είναι απότομο, ενώ τα μεγάλα μεγέθους διηγήματά του κάπου το «χάνουν». Ωστόσο, το δυνατό χαρτί του Chiang είναι η ικανότητά του να αποδίδει αριστοτεχνικά την θεματική που θέλει να αναπτύξει σε κάθε ιστορία, χωρίς να χάσει τον αναγνώστη που αγνοεί τις επιστημονικές έννοιες και χωρίς να κουράσει ούτε να καταφύγει σε τεχνικό λόγο.
Πάμε τώρα να δούμε κάθε ιστορία χωριστά:
- Tower of Babylon (35 σ.): η ιστορία για την οποία πήρα την συλλογή. Εμπνέεται από την βιβλική ιστορία τής Βαβέλ και είναι με διαφορά η καλύτερη τού βιβλίου. Θα με θυμηθείτε…
- Understand (50 σ.): εξερεύνηση της θεματικής των υπερανθρώπων, όχι κατά Νίτσε αλλά κατά… X-Men. Δεν με ενθουσίασε.
- Division by zero (24 σ.): φοβερός τίτλος! Διαίρεση με το μηδέν; Έλα ρε Chiang… Καλούτσικη ιστορία, δείχνει όμως γιατί πάσχει λογοτεχνικά ο Chiang.
- Story of your life (64 σ.): όταν ανοίγεται στο πέλαγος ο Chiang (δηλαδή πάει σε πολλές σελίδες), θαλασσοπνίγεται. Πολλά ανεξήγητα πράγματα σε αυτό το διήγημα που μπλέκει μέσα εξωγήινους, παράξενες γλώσσες, και πρόγνωση μέλλοντος. Έγινε και ταινία (Arrival, 2016).
- Seventy-two letters (64 σ.): σε έναν κόσμο που τα γκόλεμ τής εβραϊκής παράδοσης είναι καθημερινότητα, ένας ερεyνητής καλείται να ισορροπήσει ανάμεσα στον αγώνα για βελτίωση τής ζωής των φτωχών και στην προσπάθεια αναχαίτισης τής καθολικής στειρότητας που απέχει μόνο πέντε γενεές. Ωραίες βιβλικές αναφορές, όχι κάτι ιδιαίτερο λογοτεχνικά.
- The evolution of human science (7 σ.): πάλι η θεματική τού υπερανθρώπου και το πώς θα γεφυρωθεί το χάσμα με τους απλούς ανθρώπους.
- Hell is the absence of God (38 σ.): ο Chiang εδώ αναδιαπραγματεύεται την βιβλική ιστορία τού Ιωνά, χρησιμοποιώντας έναν κόσμο που οι άγγελοι Κυρίου κάνουν συχνές εμφανίσεις με θαυματουργά αλλά και καταστροφικά αποτελέσματα.
- Liking what you see: A documentary (58 σ.): το πιο ανατριχιαστικό διήγημα, μιλάει για το πώς οι άνθρωποι αντιμετωπίζουν την δυνατότητα που τους δίνει μία νέα τεχνολογία να αδρανοποιήσουν την αισθητική τους. Θύμισε πολύ Black Mirror…
Φίλες και φίλοι, μείνετε συντονισμένοι στην Κοιλάδα της Γνώσης για περισσότερες παρουσιάσεις βιβλίων, συνεντεύξεις, και κληρώσεις…