Καλώς ήρθατε στο πρώτο άρθρο της σειράς 10 Συνήθη Γλωσσικά Λάθη. Η σειρά αυτή αφορά λάθη τόσο ορθογραφικά όσο και άλλα είδη λαθών που γίνονται στην χρήση της Ελληνικής γλώσσας, και έχουν αλιευθεί κυρίως από μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Παρακάτω μπορείτε να βρείτε δέκα από αυτά, τα οποία αναλύονται επαρκώς έτσι ώστε να μπορέσει ο αναγνώστης να βελτιώσει τις γλωσσικές του ικανότητες.
Απόδειξη ή Απόδιξη;
Η λέξη αναλύεται ως από + δείκνυμι (δηλαδή δείχνω), άρα η σωστή γραφή είναι απόδειξη.
Θεσσαλονίκη ή Θεσαλονίκη;
Αν και παρατηρούνται γραφές όπως Θεσαλονίκη, Θεσαλλονίκη, κλπ, η σωστή είναι Θεσσαλονίκη. Η λέξη είναι σύνθετη: Θεσσαλών + νίκη, και δόθηκε ως όνομα στην κόρη του Φιλίππου Β’ της Μακεδονίας μετά την νίκη του επί των Θεσσαλών στον Γ’ Ιερό Πόλεμο. Κατόπιν, ο Κάσσανδρος παντρεύτηκε την Θεσσαλονίκη, η οποία ως αδελφή του Μεγάλου Αλεξάνδρου ισχυροποιούσε τις αξιώσεις του ως Βασιλέα της Μακεδονίας στους Πολέμους των Διαδόχων, και έδωσε το όνομά της στην ομώνυμη πόλη.
Καινός ή Κενός;
Για την σημασία του νέου, π.χ. καινοτομία, η λέξη ορθογραφείται καινός, ενώ για την σημασία του άδειου κενός.
Ότι ή Ό,τι;
Αν μπορούμε να αντικαταστήσουμε την λέξη με πως, π.χ. νομίζω ότι/πως είσαι λάθος, δεν βάζουμε κόμμα. Αν μπορούμε να αντικαταστήσουμε την λέξη με οτιδήποτε, π.χ. ό,τι/οτιδήποτε και να πεις, τότε βάζουμε.
Πολύ ή Πολλή;
Όταν η λέξη είναι πριν από επίθετο, ορθογραφείται πολύ, π.χ. πολύ καλό βιβλίο, ενώ όταν είναι πριν από ουσιαστικό, ορθογραφείται πολλή, π.χ. έχει πολλή ζέστη.
Πορώνω ή Πωρώνω;
Το ρήμα δεν προέρχεται από την λέξη πόρος (μικρό πέρασμα), αλλά από την λέξη πώρος (είδος μαρμάρου). Άρα η σωστή γραφή είναι πωρώνω, και στην Καινή Διαθήκη χρησιμοποιείται μεταφορικά για να δηλώσει κάποιον που είναι σκληρός όπως η πέτρα.
Πως ή πώς;
Όταν ρωτάμε, π.χ. πώς είσαι, βάζουμε τόνο, διαφορετικά όχι, π.χ. κατάλαβα πως έλεγε ψέματα.
Συνωμοσία ή Συνομωσία;
Η λέξη είναι σύνθετη: συν (δηλαδή πολλοί ή μαζί) + ωμότης (δηλαδή αυτός που έχει ορκιστεί). Έτσι είναι αδόκιμο να μιλάμε μια μία συνωμοσία με μόνο ένα μέλος.
Χρησιμοποιείται ή Χρησιμοποιείτε;
Σε φράσεις όπως χρησιμοποιείται για καθάρισμα, η κατάληξη είναι -αι, διότι είναι στο γ’ πρόσωπο ενικού. Όταν όμως απευθυνόμαστε σε κάποιον, π.χ. τι χρησιμοποιείτε εσείς για καθάρισμα, η κατάληξη είναι -ε, διότι είναι στο β’ πρόσωπο πληθυντικού. Το ίδιο ισχύει και για λέξεις όπως εννοείται/ε, βρίσκεται/ε, κτλ.
Μερικά παραδείγματα:
Εννοείται ότι θα κερδίσουμε εύκολα.
Τι εννοείτε, κύριε καθηγητά, όταν λέτε ότι θα κερδίσουμε εύκολα;
Ψέμα ή Ψέμμα;
Η σωστή γραφή είναι με ένα -μ, δηλαδή ψέμα. Ωστόσο συχνά συναντάται η λανθασμένη γραφή ψέμμα.
Επίμετρο
Ελπίζω το παρόν άρθρο να σας βοήθησε. Αν έχετε προτάσεις για το τι θέλετε να δείτε σε μελλοντικά άρθρα, παρακαλώ αφήστε ένα σχόλιο.