Άλλη μία απολαυστική βιβλιακά χρονιά, που και πάλι όμως με δυσκόλεψε να ξεχωρίσω δέκα βιβλία. Το πρόβλημα μου είναι το ίδιο με πέρυσι (εδώ το αντίστοιχο άρθρο για το 2020): η συσσωρευμένη των χρόνων έκθεση σε τεράστιο αριθμό βιβλίων μού κάνει εξαιρετικά δύσκολο να θεωρήσω κάποιο ως από τα «καλύτερα» τής χρονιάς. Μετά από αρκετή προσπάθεια, κατέληξα στα παρακάτω (με τυχαία σειρά). Πάμε.
Φανταστικοί Κόσμοι (Συλλογικό, Αρχέτυπο, 2008, 272 σ.)
Όταν λατρεύεις την λογοτεχνία τού φανταστικού, πώς να μην λατρέψεις ένα ελληνικό βιβλίο που αναλύει μύριους όσους φανταστικούς κόσμους; Από τον Μέση Γη τού Άρχοντα των Δαχτυλιδιών (Νίκος Κανακάρης) έως την Υβορειανή Εποχή τού Κόναν τού Βάρβαρου (Αντώνης Αντωνιάδης), κι από τον κόσμο τού Dune (Λουκάς Καβακόπουλος) έως αυτούς της Γαλαξιακής Αυτοκρατορίας και του Star Wars (Χρήστος Ζ. Κώνστας), κάθε μία ανάλυση είναι εξαιρετική. Λάτρεψα τους κόσμους που είχα διαβάσει, μου κίνησε το ενδιαφέρον για όσους δεν έχω γνωρίσει, ενώ ακόμα και το Dune (που είχα ξεκινήσει το βιβλίο χωρίς να το ολοκληρώσω) το βλέπω πλέον με άλλο μάτι. Διαβάστε αναλυτικά το άρθρο μου για το βιβλίο εδώ.
Ο Αλεξιπτωτιστής ήταν δικός μας (Θεόδωρος Δεύτος, Υδροπλάνο, 2021, 688 σ.)
Ένα βιβλίο στον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο από τον μάστορα τής λογοτεχνίας νοσταλγίας (Σμύρνη, Πόντος, Βόρεια Ήπειρος) Θεόδωρο Δεύτο. Η ιστορία επικεντρώνεται στον έρωτα μεταξύ μίας Κρητικοπούλας και ενός Γερμανού Αλεξιπτωτιστή, εκτεινόμενη από την Κρήτη και την Αθήνα έως την Δρέσδη της Γερμανίας και από την δεκαετία τού ’40 μέχρι και το 2011. Γλαφυρός και – σε αντίθεση με την νόρμα του είδους – όχι τόσο βαρύς και μελοδραματικός λόγος που με κράτησε παρότι συνήθως δεν αρέσκομαι σε τέτοια βιβλία. Διαβάστε το άρθρο μου για το προηγούμενο βιβλίο του Δεύτου, Το Πέρασμα Αντίκρυ, και την συνέντευξη που μου παραχώρησε.
Αφώτιστες Περιοχές (Βασίλης Γιαννάκης, 24 Γράμματα, 2020, 388 σ.)
Ήταν τόσο καλό που το διάβασα δύο φορές σε τέσσερις μήνες. Συλλογή διηγημάτων τρόμου τού Βασίλη Γιαννάκη. Αν είχε γραφτεί από τον Κλάιβ Μπάρκερ, θα είχε κυκλοφορήσει ως Τα Βιβλία του Αίματος #7 και θα γνώριζε παγκόσμιας προβολής. Περιλαμβάνει πέντε φοβερές ιστορίες αστικού τρόμου, εξαιρετικά δομημένες και καλογραμμένες, με μία παρηκμασμένη Ελλάδα στο παρασκήνιο των περισσότερων. Όλες τους ξεχωρίζουν για την πρωτοτυπία τους, για την αριστοτεχνική πρωτοπρόσωπη αφήγηση, και για την ατμόσφαιρα. Στις τέσσερις κορυφαίες ελληνικές συλλογές διηγημάτων που έχω διαβάσει μαζί με: Ο Ιός της Βαβέλ τού Δημήτρη Δελαρούδη, Αγαλήνευτα Βάθη τού Μιχάλη Δαγκλή, και Μυστικά στο Λυκόφως τού Γεωργίου Δάμτσιου. Διαβάστε το άρθρο μου για τις Αφώτιστες Περιοχές εδώ.
The Fisherman (John Langan, Word Horde, 2016, 266 σ.)
Το καλύτερο βιβλίο που διαβάσα μέσα στην χρονιά, ίσως μέσα στην κορυφαία δεκάδα συνολικά. Ο John Langan δίνει τα ρέστα του σε μία κιμπάρικα δοσμένη ιστορία κοσμικού τρόμου, που θα μεταφραστεί μάλιστα σύντομα και στα ελληνικά από όσα μαθαίνω. Αξίζει να το διαβάσετε, ακόμα και αν δεν έχετε διαβάσει ή δεν σας αρέσει και τόσο η λογοτεχνία τρόμου. Δείτε γιατί στο άρθρο μου εδώ.
Τριάντα ημέρες με τον επιθεωρητή Μονταλμπάνο (Αντρέα Καμιλλέρι, Πατάκης, 2013, 588 σ.)
Από αστυνομική λογοτεχνία, αποφεύγω όπως ο διάολος το λιβάνι τα λεγόμενα σκανδιναβικά (φυλακήν τω στόματί μου). Προτιμώ τα πιο κλασικά: Σέρλοκ Χομλς τού Σερ Άρθουρ Κόναν Ντόυλ, Ηρακλή Πουαρό και Μις Μαρπλ τής Άγκαθα Κρίστι, και.. Επιθεωρητή Μολνταμπάνο τού Αντρέα Καμιλλέρι. Είχα πετύχει πολλάκις στην ελληνική τηλεόραση τις τηλεταινίες με τον Μονταλμπάνο, χωρίς ποτέ να μου κινήσουν το ενδιαφέρον, μέχρι που είπα να ξεκινήσω την συλλογή διηγημάτων Τριάντα ημέρες με τον επιθεωρητή Μονταλμπάνο. Απλός, στρωτός, λιτός, και εν πολλοίς κωμικός λόγος, και κυρίως ΣΥΝΤΟΜΟΣ. Καμία σχέση με τα περισσότερα σκανδιναβικά που χρειάζονται εκατοντάδες σελίδες χωρίς λόγο και αιτία. Μην ξεχνάμε άλλωστε και την ρήση τού Σπαρτιάτη Χίλωνος, ενός εκ των επτά σοφών τής αρχαιότητας: «το λακωνίζειν εστί φιλοσοφείν».
Το Χρονικό της Ξεχασμένης Λεγεώνας (Ben Kane, Anubis, 2011, 3 τόμοι, 1288 σ.)
Τριλογία φοβερή και τρομερή τού ειδικού στα λογοτεχνικά τής αρχαίας Ρώμης Ben Kane. Στα χρόνια τού Καίσαρα, μας πηγαίνει από την Ετρουρία στην Αλεξάνδρεια και από το Σουδάν και την Συρία στην Βακτριανή! Φοβεροί πρωτεύοντες και δευτερεύοντες χαρακτήρες, με εκπληκτική διαγραφή τού δεσμού τριών πολεμιστών. Η τύχη ενός εξ αυτών αφέθηκε μετέωρη μέχρι και την πρόσφατη συλλογή ιστορικών διηγημάτων Sands of the Arena and Other Stories.
Το ταξίδι στον αρχαίο κόσμο (Lionel Casson, ΜΙΕΤ, 2003, 496 σ.)
Ο Lionel Casson, καθηγητής κλασικών σπουδών στο New York University, ξέρει όσο λίγοι τον αρχαίο κόσμο και ψήγματά του μας δίνει στο βιβλίο Το Ταξίδι στον Αρχαίο Κόσμο. Καταπιάνεται με πληθώρα ζητημάτων, όπως τα οικονομικά, τα οδικά, τα εμπορικά, και δίνει και πλήθος ανεκδοτολογικών πληροφοριών περιηγητικού τύπου. Αναζητήστε και το επίσης καταπληκτικό βιβλίο του Οι Βιβλιοθήκες στον Αρχαίο Κόσμο.
Flame and Crimson: A History of Sword-and-Sorcery (Brian Murphy, Pulp Hero Press, 2020, 277 σ.)
Μία αριστουργηματική μελέτη τού Brian Murphy για το είδος της ηρωικής φαντασίας, γνωστό και ως sword-and-sorcery. Ο Murphy τονίζει τον γενεσιουργό ρόλο των ιστοριών τού Ρόμπερτ Χάουαρντ, πηγαίνει όμως πολύ πιο πέρα και ανατέμνει την προσφορά των Λάβκραφτ, Λόρδου Ντάνσνανι, Κλαρκ Άστον Σμιθ, κ.ά. στην γέννεση του είδους, ενώ το ακολουθεί στην πορεία του από το ’20 έως σήμερα με τα πάνω και τα κάτω του. Στα θετικά και η σχετική αναφορά τής μελέτης στο αντίστοιχο κινηματογραφικό είδος.
Η υψηλή στρατηγική της αρχαίας Σπάρτης (750-192 π.Χ.) (Κωνσταντίνος Κολιόπουλος, Ποιότητα, 2007, 384 σ.)
Στις σελίδες αυτής της μελέτης καταρρίπτεται η ψευδή εικόνα για τους Σπαρτιάτες ως αμερικανούς πεζοναύτες που απασχόλησαν την ιστορία μόνο στην Μάχη των Θερμοπυλών το 480 π.Χ. Χρησιμοποιώντας εργαλεία και τεχνικές τής θεωρίας υψηλής στρατηγικής, ο Κωνσταντίνος Κολιόπουλος κατασκευάζει την εν συνόλω πολιτικοστρατιωτική εικόνα τής Σπαρτιατικής Πολιτείας από τις χαραυγές τής ιστορικής της περιόδου μέχρι την κατάκτηση από τους Ρωμαίους. Περιέχει εξαιρετικά ενδιαφέροντα θέματα, όπως ο ανταγωνισμός της Σπάρτης με το Άργος για την κυριαρχία στην Πελοπόννησο πριν τους Μηδικούς Πολέμους και τις τελευταίες προσπάθειες αναλαμπής της Σπάρτης στην ελληνιστική εποχή.
Η Ιστορία της Βιβλιοθήκης στον Δυτικό Πολιτισμό (Κωνσταντίνος Σπ. Στάικος, Άτων, 2016, 5 τόμοι, 2.304 σ.)
Καταπληκτική πενταλογία, της οποίας έχω διαβάσει τους δύο πρώτους τόμους. Ο πρώτος περιγράφει τις βιβλιοθήκες και εν γένει τον κόσμο του πνεύματος από τον Μίνωα μέχρι την Κλεοπάτρα, ενώ ο δεύτερος ανατέμνει το θέμα κατά τα Ρωμαϊκά χρόνια. Οι τρεις εναπομείναντες τόμοι (Βυζάντιο, Μεσαίωνας, Αναγέννηση) θα διαβαστούν – ελπίζω – μέσα στο 2022.
Αυτά! Ελπίζω να συνεχίσετε τις αναγνώσεις σας με καταπληκτικά βιβλία και το 2022! Καλή χρονιά και χρόνια πολλά και καλά!
Μείνετε συντονισμένοι για περισσότερα τέτοια άρθρα αλλά και για κληρώσεις βιβλίων στην ομάδα Φίλοι Ιστορικού Μυθιστορήματος και στην σελίδα Κοιλάδα της Γνώσης στο Facebook.